เอกชนร่วมเติมเต็ม “สุขาดี มีความสุข”

เด็ก-ครู มีห้องน้ำถูกสุขลักษณะ 

❝...การมีส้วมใช้ ถือเป็นความจำเป็นปัจจัยที่สำคัญต่อการดำรงชีวิตประจำวัน และต่อการป้องกันไม่ให้เกิดการแพร่กระจายของเชื้อโรค องค์การสหประชาชาติ หรือ UN (United Nations)  จึงหยิบยกเอาเรื่องราวของ “ห้องน้ำ” ขึ้นเป็นวาระสำคัญของผู้คนทั่วโลก  หากไม่มีการจัดการส้วมที่ถูกหลักสุขาภิบาล รวมทั้งวิธีการใช้ส้วมที่ผิดวิธี ส้วมจะกลายเป็นแหล่งแพร่เชื้อโรค...❞

ขณะที่อีกฝากฝั่ง องค์การสหประชาชาติ ในช่วงปี 2544 ได้หยิบยกเรื่องของ “ห้องน้ำ” ขึ้นเป็นวาระสำคัญของผู้คนทั่วโลก ประกาศให้ ทุกวันที่ 19 พฤศจิกายน ของทุกปี เป็น “วันส้วมโลก” หรือ World Toilet Day  เป็นต้นมา เพื่อให้ผู้ตระหนักถึงอันตรายจากปัญหาด้านสุขาภิบาลทั่วโลก

อีกทั้งสร้างความตระหนักถึงความสำคัญของ “ห้องน้ำ” ในฐานะเป็นสิ่งจำเป็นพื้นฐานในการใช้ชีวิตของมนุษย์ ประชากรโลกราว 3.6 พันล้านคน ยังคงต้องเผชิญกับห้องน้ำที่ไม่ถูกสุขอนามัย ซึ่งถือเป็นปัญหาสำคัญระดับโลก

กล่าวสำหรับกระทรวงศึกษาธิการ พระราชบัญญัติกำหนดว่า นักเรียน 50 คน จะต้องมีส้วม 1 ห้อง โดยกรมอนามัย กำหนดให้มีส้วม 2 แบบให้เลือกใช้ ทั้งแบบนั่งยองกับชักโครก ให้เหมาะสมกับการใช้งาน ร่วมกับ กระทรวงสาธารณสุข ภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐและภาคเอกชน อย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2548 – ปัจจุบัน 

แต่ก็ยังพบว่า โดยเฉพาะโรงเรียนในพื้นที่ห่างไกล พบปัญหาสำคัญ คือ ความขาดแคลนส้วมในโรงเรียนและสภาพส้วมชำรุดไม่ปลอดภัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งความไม่สะอาดมีคราบสกปรก

แม้ว่า จะมีการตอกย้ำว่า “น้ำสะอาด ห้องน้ำที่เหมาะสม และสุขอนามัยที่ดี ควรเป็นเรื่องปกติของทุกคน” เพื่อให้ทุกคนมีแนวคิดที่มีห้องน้ำห้องส้วมที่สะอาด สถานศึกษาในพื้นที่ชนบทประเทศไทยเอง ห้องน้ำมักไม่เป็นตัวเลือกแรกที่ได้รับการพัฒนา ส่วนใหญ่จะมุ่งไปที่อาคารเรียน สนามเด็กเล่น หรืออุปกรณ์การเรียน การกีฬา

อาจจะเป็นเพราะมีปัจจัยและเงื่อนหลายอย่างในอดีตที่ผ่านมาเป็นปัญหาหรือขาดการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ จึงทำให้ห้องน้ำห้องส้วมซึ่งเป็นสถานที่ที่ทุกคนต้องใช้ทุกวัน ถือเป็นสิ่งสำคัญยิ่งต่อเด็กนักเรียนและครูถูกลดความสำคัญไป

โดยลืมคิดไปว่า หากห้องปลดทุกข์ไม่อยู่ในสภาพที่ใช้การได้ดี สะอาด ถูกสุขลักษณะ ไม่เพียงแต่จะไม่สามารถปลดทุกข์ให้ผู้ใช้ได้ ยังนำมาซึ่งปัญหาสุขภาพ ที่จะกระทบต่อการศึกษาหาความรู้ของเยาวชนของชาติ

ดังนั้น โครงการ "สุขาดี มีความสุข" พล.ต.อ.เพิ่มพูน ชิดชอบ รัฐมนตรีว่าการศึกษาธิการ มองการณ์ไกลถึงการมีห้องน้ำที่สะอาดและเหมาะสม เป็นสิ่งสำคัญต่อการสร้างสภาพแวดล้อมที่ดีและกระตุ้นให้เกิดความสุขในการเรียนรู้ จึงมีเสียงตอบรับค่อนข้างดี 

ยิ่งไปกว่านั้น การที่ ว่าที่ร้อยตรี ธนุ วงษ์จินดา เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (กพฐ.) จัดสรรงบประมาณปรับปรุงห้องน้ำโรงเรียนให้ จำนวน 100 ล้านบาท ในกลุ่มโรงเรียนขนาดเล็ก ประมาณ 9,700 แห่ง ที่มีนักเรียน 80 คน แห่งละ1 หมื่นบาท แก่ร.ร.เล็กปรับปรุงซ่อมแซมพร้อมใช้ก่อนเปิดเทอม เป้าหมายสถานศึกษามีห้องน้ำครู/นักเรียนที่ สะอาด สะดวก  สบาย  สุขลักษณะ สวยงาม จึงเป็นการตอบสนองและสอดคล้องกับการประกาศขององค์การสหประชาชาติ นับเป็นการขานรับสำคัญยิ่ง

เพราะอย่างน้อย โครงการ "สุขาดี มีความสุข" ได้เห็นการแสดงออกมาก่อนหน้านี้จากภาคเอกชนต่อไป อย่างเช่น บริษัท ซีพี ออลล์ จำกัด (มหาชน) ในโครงการ “บุญนิธิแสตมป์เซเว่นเพื่อสาธารณกุศลทุกภูมิภาค”  ได้เข้ามาร่วมเติมเต็มความสุขให้ทั้งเด็ก และครู ได้มีห้องน้ำที่ถูกสุขลักษณะ โดยนำเงินที่ได้รับจากการบริจาคแสตมป์ของประชาชนที่เป็นลูกค้า ไปปรับปรุงห้องน้ำตามโรงเรียนต่างๆ ในพื้นที่ห่างไกลให้ได้มาตรฐาน

อย่างไรก็ตามข้อมูล สำนักข่าว edunewssiam ทราบว่า “บุญนิธิแสตมป์เซเว่นเพื่อสาธารณกุศลทุกภูมิภาค” ได้ทำการส่งมอบห้องน้ำไปแล้ว 5 แห่ง ได้แก่ โรงเรียนวัดนาคู (จันทศึกษาคาร)​ จ.พระนครศรีอยุธยา โรงเรียนบ้านมาบฟักทอง จ.ชลบุรี โรงเรียนบ้านหลวง จ.เชียงใหม่ โรงเรียนบ้านโคกมะเมียน จ.สุรินทร์ และโรงเรียนบ้านน้ำย้อย จ.ลำพูน

นางวันทนา มุลเมืองแสน ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านมาบฟักทอง จ.ชลบุรี หนึ่งในโรงเรียนที่ได้รับมอบห้องน้ำในโครงการห้องน้ำเพื่อน้อง กล่าวว่า...

ก่อนหน้านี้ ห้องน้ำนักเรียนมี 7 ห้อง ใช้งานจริงได้เพียง 2 ห้อง หลังคาทรุดโทรมสามารถพังลงมาได้ทุกเมื่อ ระบบน้ำใช้การไม่ได้ ทั้งโถชักโครก และอ่างล้างมือ ระบบไฟฟ้าก็ไม่ปลอดภัย

การเข้ามาสนับสนุนปรับปรุงห้องน้ำ ของบุญนิธิแสตมป์เซเว่นฯ และหลังได้งบจาก สพฐ. เพิ่มเติมมาปรับปรุงอีก  เด็ก ๆ และคุณครู ตลอดกรรมการสถานศึกษาโรงเรียน ก็ดีใจมาก เพราะไม่เคยคิดมาก่อนว่า จากสภาพเดิมจะสามารถกลายมาเป็นอย่างที่เห็นทั้งได้ซ่อมแซมหลังคาใหม่ เปลี่ยนโถชักโครกใหม่ทั้งหมด ปรับปรุงระบบน้ำ ทำให้สามารถกดน้ำได้ รวมทั้งมีน้ำล้างมือได้ตามสุขลักษณะ ระบบไฟฟ้าก็ทำให้ปลอดภัย

สำหรับเด็ก ป.1 ป.2 ที่ยังมีปัญหาควบคุมการขับถ่ายในบางครั้ง เด็ก ๆ ตื่นเต้นดีใจมากที่ได้ห้องน้ำใหม่ ไม่ต้องรอคิวนาน เพราะห้องน้ำไม่เพียงพอ ตรงนี้ปัญหาสุขภาพก็จะลดลงด้วย

ต้องขอขอบคุณเซเว่นฯ ที่เป็นสะพานบุญให้ผู้ใจบุญที่อาจจะไม่มีโอกาสได้มาเห็นปัญหาตรงนี้ด้วยตาตัวเอง ห้องน้ำเป็นสิ่งที่อยู่ด้านหลัง คนก็ไม่ค่อยให้ความสำคัญ แต่แท้จริงแล้วห้องน้ำเป็นจุดที่สำคัญต่อสุขภาพทางจิตใจและมีผลต่อการอยากมาโรงเรียนเพื่อเรียนรู้มิใช่น้อย

อยากให้โครงการดี ๆ แบบนี้ มีความร่วมมือภาคเอกชนและชุมชนเข้ามา จะเป็นลักษณะจิตอาสาพัฒนาตามกำลังอย่างใดอย่างหนึ่งก็ได้ เพราะยังมีโรงเรียนอีกมากที่ประสบปัญหาเดียวกัน อยากให้เด็กๆ มีความสุข”

ทราบมาว่าแม้ สพฐ.จะเสริมเพิ่มเติมงบให้สถานศึกษาดังกล่าวเพื่อปรับปรุง แต่ ซีพี ออลล์จะยังคงทยอยปรับปรุงห้องน้ำให้กับสถานศึกษาต่างๆ ต่อไปเรื่อย ๆ ถือเป็นการส่งความสุข อบอุ่นใจไปสู่เด็กๆ ที่จะเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาประเทศ ตามปณิธาน “Giving and Sharing”

และเป็นการส่งเสริม โครงการ "สุขาดี มีความสุข" พล.ต.อ.เพิ่มพูน ชิดชอบ รัฐมนตรีว่าการศึกษาธิการ ที่มองการณ์ไกลถึงการมีห้องน้ำที่สะอาดและเหมาะสม เป็นสิ่งสำคัญต่อการสร้างสภาพแวดล้อมที่ดีและกระตุ้นให้เกิดความสุขในการเรียนรู้อีกด้วย

“โครงการ "สุขาดี มีความสุข" พล.ต.อ.เพิ่มพูน ชิดชอบ รัฐมนตรีว่าการศึกษาธิการ ที่มองการณ์ไกลถึงการมีห้องน้ำที่สะอาดและเหมาะสม เป็นสิ่งสำคัญต่อการสร้างสภาพแวดล้อมที่ดี และ กระตุ้นให้เกิดความสุขในการเรียนรู้ อีกด้วย”