พล.อ.ดาว์พงษ์ รัตนสุวรรณ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) พร้อมด้วย นพ.ธีระเกียรติ เจริญเศรษฐศิลป์ รัฐมนตรีช่วยว่าการ ศธ. หารือกับผู้บริหารสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) และสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา (สำนักงาน ก.ค.ศ.) เกี่ยวกับแนวทางการพัฒนาคุณภาพมาตรฐานการคัดเลือกและรับครู และการปรับปรุงหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน เมื่อเร็วๆ นี้

พล.อ.ดาว์พงษ์ กล่าวว่า สพฐ.ได้นำเสนอให้รับทราบถึงข้อดี ข้อเสียของการจัดสอบคัดเลือกข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาที่ผ่านมา ซึ่งได้ดำเนินการตาม พ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา โดยที่สำนักงาน ก.ค.ศ. ได้กระจายอำนาจและมอบให้คณะอนุกรรมการช้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาประจำเขตพื้นที่การศึกษา (อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่การศึกษา) เป็นผู้ดำเนินการสอบแข่งขัน

แต่ในทางปฏิบัติ แต่ละเขตพื้นที่การศึกษาไม่ได้ออกข้อสอบเอง เพราะมีการกำหนดให้ไปจ้างสถาบันอุดมศึกษาออกข้อสอบ และดำเนินการจัดสอบให้ ซึ่งพบปัญหาหลายเรื่อง เช่น งบประมาณในการจัดสอบคัดเลือกครูผู้ช่วยบางเขตฯสูงมากถึงปีละประมาณ 80 ล้านบาท รวมทั้งมาตรฐานของข้อสอบมีความแตกต่างกันตามที่สถาบันอุดมศึกษาแต่ละแห่งออกข้อสอบ

หลายครั้งมีผู้ผ่านเกณฑ์การสอบเพื่อขึ้นบัญชีน้อยมาก ไม่เป็นไปตามเป้าหมายตำแหน่งว่างที่มีอยู่ รวมทั้งพบปัญหาในการควบคุมการทุจริตในการสอบ

ดังนั้น สพฐ.จึงได้เสนอให้มีการปรับปรุงกระบวนการจัดสอบคัดเลือกครูผู้ช่วย จากเดิมที่ให้แต่ละเขตพื้นที่การศึกษาดำเนินการเอง มาเป็นให้สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (สทศ.) ดำเนินการตั้งแต่ออกข้อสอบภาค ก และ ข ซึ่งเชื่อว่าจะช่วยประหยัดงบประมาณลงได้มาก อีกทั้งผู้เข้าสอบยังสามารถเก็บคะแนนไว้ได้ถึง 2 ปี

เมื่อเขตพื้นที่การศึกษาใดมีประกาศรับสมัครในตำแหน่งว่าง ผู้สมัครสอบก็นำคะแนนนั้นไปยื่นสมัครเขตพื้นที่การศึกษานั้นๆ ได้โดยตรง ซึ่งเขตพื้นที่การศึกษาจะเป็นผู้สัมภาษณ์ภาค ค เพียงขั้นตอนเดียว โดยอาจไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายสมัครเพิ่มในการไปสอบภาค ค อีก

รูปแบบการจัดสอบนี้ เป็นลักษณะเดียวกับการสอบเข้ารับราชการของสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (ก.พ.) ซึ่งดำเนินการสอบภาค ก และ ภาค ข โดยส่วนกลาง แล้วหน่วยงานราชการที่ต้องการก็เรียกไปสัมภาษณ์ ภาค ค

เพราะฉะนั้น แต่ละเขตพื้นที่การศึกษาจะเปิดรับครูเมื่อไหร่ก็ได้ ไม่จำเป็นต้องเปิดรับพร้อมกัน

อย่างไรก็ตาม ข้อเสนอดังกล่าวยังเป็นเพียงแนวคิด ที่ประชุมจึงได้มอบให้สำนักงาน ก.ค.ศ.ไปดูข้อกฎหมาย และอาจจัดประชาพิจารณ์เพื่อรับฟังความคิดเห็นก่อน หากทุกฝ่ายเห็นชอบตามที่ สพฐ.เสนอ ก็จะพิจารณาถึงการแก้ไข พ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาฯ โดยเฉพาะมาตรา 47 และ 50 ที่กำหนดให้เขตพื้นที่การศึกษาดำเนินการจัดสอบนั้น หมายความว่าอย่างไร หมายถึงจัดสถานที่ หรือจัดสอบ และรวมถึงออกข้อสอบด้วยหรือไม่ หากรวมทั้งหมดก็ต้องปรับแก้กฎหมาย

อย่างไรก็ตาม การปรับปรุงรูปแบบการสอบคัดเลือกครูโดยใช้ข้อสอบกลาง นอกจากจะช่วยประหยัดงบประมาณจำนวนมากได้แล้ว ยังสร้างความเชื่อมั่นในมาตรฐานของข้อสอบและการจัดสอบด้วย ที่สำคัญสามารถบอกได้ด้วยว่า มีบัณฑิตที่จบจากมหาวิทยาลัยใดสอบได้บ้าง และได้คะแนนเท่าไร ซึ่งจะทำให้แต่ละมหาวิทยาลัยได้กลับไปพัฒนาการเรียนการสอนให้มีคุณภาพมากขึ้น

นอกจากนี้ ในที่ประชุมครั้งนี้ยังได้หารือในอีกประเด็นเกี่ยวกับ “แนวทางการปรับปรุงหลักสูตรขั้นพื้นฐาน” ซึ่งกำลังดำเนินการตามวงรอบการปรับปรุงหลักสูตรทุก 10 ปี โดยช่วงกลางเดือนกุมภาพันธ์นี้ สพฐ.จะจัดให้มี Workshop เพื่อหารือในเรื่องนี้ โดยจะเชิญครู ผู้บริหาร นักวิชาการ ผู้แทนครู ผู้ออกข้อสอบระดับชาติในทุกระบบ รวมทั้งผู้แทนจากอาชีวศึกษา และอนุบาล มาร่วมกันหารือ เพื่อให้เกิดการยอมรับการปรับปรุงในเส้นเดียวกัน

เพราะการปรับปรุงหลักสูตรครั้งนี้จะต้องทำให้เกิดการเชื่อมโยงตั้งแต่อนุบาลไปจนถึงมัธยมศึกษาตอนปลายและอาชีวศึกษา รวมทั้งเติมเต็มหลักสูตรภาษาอังกฤษด้วย โดย สพฐ.คาดว่าจะสามารถเริ่มทดลองใช้หลักสูตรใหม่ได้ตั้งแต่ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559

อย่างไรก็ดี พล.อ.ดาว์พงษ์ได้ฝากให้ สพฐ.หาคำตอบจาก Workshop ในครั้งนี้ 4 ประเด็น คือ

1) แต่ละช่วงชั้นควรเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้อะไรบ้างและเพราะอะไร 2) ในแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ของแต่ละช่วงชั้น ควรมีระยะเวลาเรียนแค่ไหนอย่างไร 3) การคำนึงถึงเนื้อหาในหลักสูตร ทั้งเรื่องที่ต้องรู้ เรื่องที่ควรรู้ และวิธีการตัดไขมันออก (เนื้อหาที่ไม่จำเป็น) เช่น ตัดทิ้ง หรือนำไปรวมในกิจกรรมลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้  และ 4) การเปรียบเทียบกับต่างประเทศในบริบทเดียวกัน