เชื่อหรือไม่? พ่อแม่ทุกคน “เปลี่ยนลูกให้ฉลาดขึ้นได้” ด้วยเคล็ดลับง่ายๆ อย่าง “การจัดระเบียบข้าวของ”

ทั้งนี้ อาจารย์ฮิเดะโกะ ยะมะชิตะ ผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดระเบียบข้าวของซึ่งเป็นต้นตำรับ “การลด โละ ละ” คนแรกของญี่ปุ่น ถ่ายทอด 80 เคล็ดลับที่ช่วยให้ลูกคิดเอง ทำเป็น ตัดสินใจได้ ผ่านการจัดระเบียบข้าวของไว้ในหนังสือ “เปลี่ยนลูกให้ฉลาดขึ้น” จัดพิมพ์โดยสำนักพิมพ์นานมีบุ๊คส์ 

สอดแทรกแนวคิดและมุมมองใหม่ๆ ที่สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของระบบการเรียนการสอนในปัจจุบัน ที่เปลี่ยนจาก “การท่องจำ” มาเป็น “การฝึกให้คิด” ผ่านเนื้อหาที่สั้น กระชับ เข้าใจง่าย และนำไปใช้ได้จริง

คำว่า “ลด โละ ละ” เป็นศัพท์เฉพาะที่ผู้เขียนบัญญัติขึ้นเอง มาจากคำว่า “ดันชะริ (断捨離 / dan-sha-ri)” ในภาษาญี่ปุ่น ซึ่งเป้าหมายสำคัญของการลด โละ ละ ไม่ใช่การทิ้งข้าวของทุกอย่าง แต่เป็น “การคัดเลือกสิ่งของ” ฝึกคิด พิจารณา และทบทวนความผูกพันของตัวเรากับสิ่งของเหล่านั้น แล้วเลือกทิ้งสิ่งที่ไม่จำเป็นจนได้อยู่ท่ามกลางสิ่งของที่ชอบ ด้วยเหตุนี้ “การลด โละ ละ” จึงนำมาใช้ฝึก “ทักษะการคิดและการตัดสินใจ” ให้กับเด็กได้

เริ่มแรกพ่อแม่หลายคนอาจสับสน ไม่รู้จะเริ่มอย่างไรดี ขอแนะนำให้ทำให้ลูกดูเป็นตัวอย่างก่อน โดยเริ่มง่ายๆ จากการลด โละ ละข้าวของที่เป็นของพ่อแม่เอง เช่น นิตยสารสักเล่มที่ถูกทิ้งไว้ตรงมุมห้อง พวงกุญแจที่ระลึกเก่าๆ หรือเสื้อยืดที่ซุกไว้ด้านในสุดของตู้เสื้อผ้าก็ได้

จากนั้นจึงให้ลูกลองจัดระเบียบข้าวของของตน ด้วยกระบวนการคิด-เลือก-ตัดสินใจว่าสิ่งที่อยู่ตรงหน้า “จำเป็น-เหมาะสม-น่าพอใจสำหรับตัวเองในตอนนี้หรือไม่” ซึ่งทั้ง 3 คำถามนี้เป็นการทำงานร่วมกันของสมองซีกซ้ายและซีกขวาที่ช่วยฝึกทักษะการคิดนั่นเอง

การจัดระเบียบข้าวของ เด็กต้องถามตัวเองซ้ำๆ ให้แน่ใจและตัดสินใจให้ได้ว่าจะ “ทิ้ง” หรือ “ไม่ทิ้ง” ของสิ่งนั้น พ่อแม่ควรปล่อยให้เป็นความคิดของลูกเป็นหลัก อาจให้คำแนะนำได้บ้างแต่ไม่ชี้นำ และนี่คือจุดเริ่มต้นที่ช่วยให้เด็กมีความคิดเป็นของตนเอง เผชิญหน้ากับสิ่งต่างๆ ทบทวนความสัมพันธ์ที่มีต่อสิ่งนั้น และรับผิดชอบต่อผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นโดยไม่โทษคนอื่น

เมื่อจัดบ้านได้เรียบร้อย ความคิดก็เป็นระเบียบ สิ่งที่เกิดขึ้นทันทีคือ “พื้นที่ว่าง” ดังคำกล่าวที่ว่า “หาก็ง่าย หายก็รู้ ดูก็งามตา” เคล็ดลับอีกอย่างคือ การฝึก “ใช้สายตาเลือกเฟ้น” พิจารณาสิ่งของเป็นประจำ จะช่วยให้ลูกตัดสินใจได้อย่างฉับไวและมั่นใจในตนเอง

ทว่าเวลาฝึกเคลียร์ข้าวของมักมีความคิดต่อไปนี้แวบเข้ามาในหัว เช่น ต่อไปอาจได้ใช้อีก ตอนนี้ไม่ใช้แต่อาจต้องใช้ขึ้นมาก็ได้ มีความทรงจำดีๆ เกี่ยวกับสิ่งนี้ หรือคนสำคัญให้มาเลยไม่อยากทิ้ง เป็นต้น

อย่าลืมว่าสิ่งสำคัญคือ การคิด-เลือก-ตัดสินใจโดย “ยึดถือความคิดตัวเองในปัจจุบันเป็นหลัก” ว่าอยากทำอย่างไร เมื่อเด็กกล้าตัดสินใจ จึงนำไปสู่ “ความนับถือตนเอง” ซึ่งนี่แหละคือแก่นแท้ของทักษะการเรียนรู้ที่จำเป็นต่อจิตใจและการมีชีวิตอยู่

ทักษะการคิดซึ่งจำเป็นในอนาคต ไม่อาจสร้างได้จากเทคนิคการทำข้อสอบ แต่เป็นสิ่งที่แลกมาด้วยบททดสอบชีวิตในทุกด้าน และไม่ใช่สิ่งที่จะเคี่ยวเข็ญบีบบังคับตัวเองให้ทำและเห็นผลในเวลาอันสั้น แต่เป็นการทบทวนตัวเองจากเรื่องเล็กๆ ใกล้ตัว ให้ความสำคัญกับลูกและสร้างความสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน

“เปลี่ยนลูกให้ฉลาดขึ้น” 80 เคล็ดลับ ฝึกลูกให้คิดเอง ทำเป็น ตัดสินใจได้ ด้วยการจัดระเบียบข้าวของแบบลด โละ ละ หนังสือที่ช่วยให้ลูกเรียนดีขึ้นด้วยวิธีง่ายๆ ใกล้ตัวและไม่ต้องลงทุนอะไรมากมาย วางจำหน่ายแล้วในราคา 195 บาท ตามร้านหนังสือชั้นนำทั่วประเทศ หรือสั่งซื้อผ่านทาง www.nanmeebooks.com โทร.0-2662-3000 กด 0