ที่สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา (สกศ.) เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2559 ดร.กมล รอดคล้าย เลขาธิการ สกศ. ในฐานะกรรมการอำนวยการจัดกิจกรรมฯ พร้อมด้วย ศ.ธงทอง จันทรางศุ ประธานคณะกรรมการฝ่ายวิชาการของคณะกรรมการจัดกิจกรรมฯ ร่วมกันแถลงข่าวการจัดกิจกรรมเฉลิมฉลอง 150 ปี เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี (หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล) อดีตองคมนตรี และเสนาบดีกระทรวงธรรมการ ในฐานะเป็นบุคคลสำคัญของโลก พ.ศ.2559-2560

ตามมติในการประชุมสมัยสามัญ องค์การศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) ครั้งที่ 38 เมื่อปี พ.ศ.2558 และในโอกาส พ.ศ.2560เป็นวาระครบ 150 ปี ชาตกาล

ดร.กมล กล่าวว่า การจัดกิจกรรมเฉลิมฉลอง 150 ปี เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี (หม่อมราชวงศ์เปีย  มาลากุล) บุคคลสำคัญของโลก รัฐบาลโดยกระทรวงศึกษาธิการ ได้ระลึกถึงคุณูปการที่เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี บำเพ็ญเป็นหิตานุหิตต่อวงการการศึกษาไทย เช่น การร่างโครงแผนการศึกษาในกรุงสยาม (พ.ศ.2441) การบุกเบิกการจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษาและอาชีวศึกษา และการกล่อมเกลาเยาวชนให้รู้สำนึกในหน้าที่พลเมือง ฯลฯ

ทั้งนี้ สกศ.ในฐานะองค์กรที่เสนอชื่อบุคคลสำคัญเข้ารับการพิจารณาคัดเลือก ได้กำหนดจัดกิจกรรมเฉลิมฉลองบุคคลสำคัญของโลกท่านนี้ ในระหว่างปี 2559 (ครบรอบ 100 ปี ของการถึงแก่อสัญกรรม) – 2560 (ครบ 150 ปี ชาตกาล) ด้วยรำลึกถึงคุณูปการและเพื่อเชิดชูเกียรติคุณเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี ที่มีต่อวงการศึกษาไทยให้เป็นที่รู้จักสืบต่อไป

เลขาธิการสภาการศึกษากล่าวต่อว่า เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี เป็นกำลังสำคัญในการวางรากฐานการศึกษาไทยสมัยใหม่ ในยุคเริ่มต้นท่านได้สนองพระราชภาระในการจัดการศึกษาสมัยใหม่ในสยาม ด้วยการกระจายการศึกษาสู่หัวเมืองต่างๆ ทั่วทั้งพระราชอาณาจักร ให้ทวยราษฎร์ได้มีการศึกษาถ้วนหน้าเสมอกัน พร้อมทั้งจัดให้มีหลักสูตรและแผนการศึกษาเป็นครั้งแรก

นอกจากนี้ ท่านยังนิพนธ์หนังสือที่ใช้เป็นแบบเรียนเพื่อปลูกฝังความมีระเบียบวินัยของคนในชาติ เช่น แบบเรียน จรรยาสมบัติของผู้ดี พลเมืองดี ทั้งยังนิพนธ์คำร้องเพลงสามัคคีชุมนุม ซึ่งนำทำนองของเพลง Auld Lang Syne มาแต่งคำร้องภาษาไทยได้อย่างไพเราะเหมาะสม เป็นต้น

สำหรับการจัดกิจกรรมเฉลิมฉลอง 150 ปี เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี ประกอบด้วย การประกวดตราสัญลักษณ์และการจัดทำดวงตราไปรษณียากร และรวบรวมประวัติเพื่อเผยแพร่การปาฐกถาพิเศษ ชุด “การศึกษาคือรากแก้วแห่งแผ่นดิน” (Education as Root of the Nation) โดยร่วมกับจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และมหาวิทยาลัยบูรพา เพื่อเผยแพร่ประวัติ จริยวัตรที่ดีงาม ตลอดจนหลักคิดและแนวทางที่เจ้าพระยาพระเสด็จฯ ได้มอบไว้ในการจัดการศึกษาไทย

“นอกจากนี้ ยังจัดทำหนังสือที่เกี่ยวข้องกับประวัติและผลงานอันทรงคุณค่ามอบให้แก่สถานศึกษาทุกระดับ ทุกแห่ง รวมทั้งส่วนราชการ เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ทางด้านการศึกษาต่อไป และพิธีประกาศเกียรติคุณเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดีเป็นบุคคลสำคัญของโลก จึงขอฝากประชาสัมพันธ์ไปยังทุกหน่วยงานทุกองค์กร ได้ร่วมกันจัดกิจกรรมเฉลิมฉลองในโอกาสครบรอบ 150 ปี ชาตกาลเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดีโดยพร้อมเพรียงกัน” ดร.กมลกล่าว