ความคืบหน้ากรณีสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) นำเสนอ พล.อ.ดาว์พงษ์ รัตนสุวรรณ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) เกี่ยวกับการปรับเปลี่ยนรูปแบบการจัดสอบคัดเลือกบุคคลเพื่อบรรจุและแต่งตั้งเข้ารับราชการเป็นข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ตำแหน่งครูผู้ช่วย เป็นลักษณะเดียวกับการสอบเข้ารับราชการของสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (ก.พ.)

โดยจากเดิมที่ให้แต่ละเขตพื้นที่การศึกษาดำเนินการเอง มาเป็นให้สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (สทศ.) ดำเนินการตั้งแต่ออกข้อสอบภาค ก และ ข ซึ่งเชื่อว่าจะช่วยประหยัดงบประมาณลงได้มาก อีกทั้งผู้เข้าสอบยังสามารถเก็บคะแนนไว้ได้ถึง 2 ปี เมื่อเขตพื้นที่การศึกษาใดมีประกาศรับสมัครในตำแหน่งว่าง ผู้สมัครสอบก็นำคะแนนนั้นไปยื่นสมัครเขตพื้นที่การศึกษานั้นๆ ได้โดยตรง

ซึ่งทางเขตพื้นที่การศึกษาจะเป็นผู้สัมภาษณ์ภาค ค เพียงขั้นตอนเดียว โดยอาจไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายสมัครเพิ่มในการไปสอบภาค ค อีก เพราะฉะนั้น แต่ละเขตพื้นที่การศึกษาจะเปิดรับครูเมื่อไหร่ก็ได้ ไม่จำเป็นต้องเปิดรับพร้อมกัน

ทั้งนี้ ทาง สพฐ.ได้นำเสนอให้รับทราบถึงข้อดี ข้อเสียของการจัดสอบคัดเลือกข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาที่ผ่านมา ซึ่งได้ดำเนินการตาม พ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา โดยที่คณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา (ก.ค.ศ.) ได้กระจายอำนาจและมอบให้คณะอนุกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาประจำเขตพื้นที่การศึกษา (อ.ก.ค.ศ.เขตพื้นที่การศึกษา) เป็นผู้ดำเนินการสอบแข่งขัน

แต่ในทางปฏิบัติ แต่ละเขตพื้นที่การศึกษาไม่ได้ออกข้อสอบเอง เพราะมีการกำหนดให้ไปจ้างสถาบันอุดมศึกษาออกข้อสอบ และดำเนินการจัดสอบให้ ซึ่งพบปัญหาหลายเรื่อง เช่น งบประมาณในการจัดสอบคัดเลือกครูผู้ช่วยบางเขตฯสูงมากถึงปีละประมาณ 80 ล้านบาท รวมทั้งมาตรฐานของข้อสอบมีความแตกต่างกันตามที่สถาบันอุดมศึกษาแต่ละแห่งออกข้อสอบ หลายครั้งมีผู้ผ่านเกณฑ์การสอบเพื่อขึ้นบัญชีน้อยมาก ไม่เป็นไปตามเป้าหมายตำแหน่งว่างที่มีอยู่ รวมทั้งพบปัญหาในการควบคุมการทุจริตในการสอบ

ดังนั้น สพฐ.จึงได้เสนอให้มีการปรับปรุงกระบวนการจัดสอบคัดเลือกครูผู้ช่วย เป็นลักษณะเดียวกับการสอบของ ก.พ.ดังกล่าว โดยข้อเสนอของ สพฐ.กำลังถูกพิจารณาดูข้อกฎหมายโดยสำนักงาน ก.ค.ศ. และหากทุกฝ่ายเห็นชอบตามที่ สพฐ.เสนอ ก็จะพิจารณาแก้ไข พ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาฯ โดยเฉพาะมาตรา 47 และ 50 ที่กำหนดให้เขตพื้นที่การศึกษาดำเนินการจัดสอบ

ล่าสุดเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2559 แหล่งข่าวระดับสูงใน สพฐ.ได้เปิดเผยกับ “สำนักข่าวการศึกษา สยามเอ็ดดูนิวส์” ว่า การจัดสอบแข่งขันเพื่อบรรจุและแต่งตั้งครูผู้ช่วย กรณีทั่วไป ครั้งที่ 1/2559 ในเร็วๆ นี้ ยังคงใช้กระบวนการจัดสอบรูปแบบเดิม โดยให้เขตพื้นที่การศึกษาดำเนินการจัดสอบไปก่อน เพราะการจัดสอบรูปแบบใหม่ที่อิงรูปแบบของ ก.พ.นั้น ล่าสุดยังอยู่ในขั้นตอนการพิจารณา

ผู้สื่อข่าวประจำ “สำนักข่าวการศึกษา สยามเอ็ดดูนิวส์” รายงานด้วยว่า เมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2559 ที่ผ่านมา นายสุเทพ ชิตยวงศ์ รองเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (กพฐ.) รักษาราชการแทนเลขาธิการ กพฐ. ได้มีหนังสือด่วนที่สุดไปถึงผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาทุกเขต และผู้อำนวยการสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ เพื่อให้รายงานแจ้งจำนวนตำแหน่งว่างและกลุ่มวิชาเอกที่จะเปิดสอบแข่งขันเพื่อบรรจุและแต่งตั้งครูผู้ช่วย กรณีทั่วไป ครั้งที่ 1/2559 มาภายในวันที่ 1 มีนาคม 2559 นี้ เป็นอย่างช้า ก่อนที่ สพฐ.จะประกาศให้สาธารณชนรับทราบต่อไป

อนึ่ง ในการประชุมคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ครั้งที่ 1/2559 เมื่อวันพุธที่ 27 มกราคม 2559 ที่ผ่านมา ที่ประชุมคณะกรรมการ ก.ค.ศ.ได้รับทราบกำหนดการสรรหาบุคคลเพื่อบรรจุและแต่งตั้งเข้ารับราชการเป็นข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ตำแหน่งครูผู้ช่วย สังกัด สพฐ.ครั้งที่ 1 ปี พ.ศ.2559 ดังนี้

1) การคัดเลือกบุคคลเพื่อบรรจุและแต่งตั้งเข้ารับราชการเป็นข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ตำแหน่งครูผู้ช่วย กรณีที่มีความจำเป็นหรือมีเหตุพิเศษ  ครั้งที่ 1 ปี พ.ศ.2559 ประกาศรับสมัครภายในวันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2559, รับสมัคร วันที่ 15-21 กุมภาพันธ์ 2559, ประกาศรายชื่อผู้มีสิทธิ์เข้ารับการคัดเลือก ภายในวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2559, ประเมินประวัติและผลงาน วันที่ 29 กุมภาพันธ์- 11 มีนาคม 2559 สอบภาค ก และภาค ข วันที่ 12 มีนาคม 2559, สอบภาค ค (สัมภาษณ์) วันที่ 13 มีนาคม 2559 และประกาศผลการคัดเลือก ภายในวันที่ 18 มีนาคม 2559

และ 2) กำหนดการสอบแข่งขันเพื่อบรรจุและแต่งตั้งบุคคลเข้ารับราชการเป็นข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ตำแหน่งครูผู้ช่วย กรณีทั่วไป ครั้งที่ 1 ปี พ.ศ.2559 ดังนี้ ประกาศรับสมัครภายในวันที่ 28 มีนาคม 2559, รับสมัคร วันที่ 4-10 เมษายน 2559, ประกาศรายชื่อผู้มีสิทธิ์สอบแข่งขัน ภายในวันที่ 20 เมษายน 2559

สอบข้อเขียน ภาค ก วันที่ 7 พฤษภาคม 2559, ภาค ข วันที่ 8 พฤษภาคม 2559, ภาค ค (สัมภาษณ์) วันที่ 9 พฤษภาคม 2559 เป็นต้นไป และประกาศผลการสอบแข่งขัน ภายในวันที่ 16 พฤษภาคม 2559