ผศ.ดร.นันทรัตน์ นามบุรี
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.นันทรัตน์ นามบุรี คณบดีคณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา (มรย.) และนักวิจัยข้ามศาสตร์ (transdisciplinarity) ได้รับทุนวิจัยจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) เพื่อ (ก) สร้างต้นแบบการบริหารจัดการศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจสร้างสรรค์ตามศาสตร์พระราชา เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ (ข) พัฒนาระบบงานสารสนเทศทางการเงินเพื่อรองรับธุรกิจและบริการภาพรวมของชุมชนปิยมิตร รวมถึง (ค) แปรรูปและพัฒนาเห็ดหลินจือดำให้เป็นผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพเฉพาะทาง
ทั้งนี้ เพราะ วช.เล็งเห็นว่า ชุมชนปิยะมิตรทั้ง 5 แห่ง เป็นชุมชนที่มีอัตลักษณ์พิเศษซึ่งกระจายอยู่ในจังหวัดยะลา จำนวน 4 แห่ง และ จ.สงขลา จำนวน 1 แห่ง โดยเริ่มต้นที่ 'ชุมชนปิยะมิตร 1' ซึ่งตั้งอยู่หมู่ที่ 2 ตำบลตาเนาะแมเราะ อำเภอเบตง จ.ยะลา แล้วขยายผลไปยังชุมชนปิยะมิตรอื่นๆ อีก 4 แห่ง รวมถึงชุมชนที่ชาวบ้านหรือชุมชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่มีความประสงค์ หรือต้องการที่จะให้ภาครัฐและกลไกที่เกี่ยวข้องเข้าไปต่อยอดและหนุนเสริมกิจกรรมของชุมชนให้มีความเข้มแข็งและยั่งยืน
ชุมชนปิยะมิตร 1 เป็นหมู่บ้านยุทธศาสตร์ตามแนวชายแดนไทย-มาเลย์ ตั้งอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติและตั้งขึ้นเมื่อ 31 มีนาคม 2531 โดยความร่วมมือของกองทัพภาคที่ 4 และกรมป่าไม้ มีเนื้อที่รวม 3,250 ไร่และอยู่บริเวณเดียวกันกับพื้นที่ที่เคยเป็นฐานที่มั่นของพรรคคอมมิวนิสต์มลายา เขต 2 เมื่อปี พ.ศ.2519
ชุมชนปิยะมิตร 1 มีการจัดสรรพื้นที่ออกเป็นส่วนๆ ประกอบด้วย (ก) พื้นที่ทํากิน (ข) พื้นที่อยู่อาศัย และ (ค) พื้นที่สาธารณะประโยชน์ อีกทั้ง มีกิจกรรมเพื่อการสร้างงานส สร้างอาชีพ หรือ สร้างรายได้ของตนเอง รวม 4 กิจกรรม คือ (ก) ให้เช่าทรัพย์สินส่วนกลางที่มีทั้งอาคารพาณิชย์ ร้านค้าและพื้นที่เช่า (ข) แปรรูปและจำหน่ายสมุนไพรขั้นพื้นฐาน (ค) บริการการท่องเที่ยวและชมพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ ซึ่งเป็นฐานปฏิบัติการและหลบภัยของอดีตพรรคคอมมิวนิสต์มาลายา (พคม.) รวมไปถึงการเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ อนุสรณ์สถานวีรชน
และ (ง) ให้เช่าพื้นที่ส่วนกลางเพื่อการกสิกรรม ซึ่งแต่ละกิจกรรมมีรายได้เป็นของตัวเองและกลุ่มที่สร้างรายได้ให้กับชุมชนปิยะมิตร 1 มากที่สุด คือ กิจกรรมการท่องเที่ยวซึ่งมีรายได้โดยเฉลี่ยที่ผ่านมาปีละ 10 ล้านบาท
ชุมชนปิยะมิตร 1 มิใช่กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต หรือวิสาหกิจชุมชน หรือสหกรณ์ แต่มีรูปแบบบริหารจัดการเป็นของตนเอง กอปรกับผู้อาวุโส (ซึ่งเป็นอดีตสมาชิก พคม.ที่ยังมีชีวิตอยู่) และกรรมการชุมชน รวมถึงสมาชิกเห็นตรงกันที่จะยกระดับ หรือพัฒนาการบริหารจัดการให้มีระบบและเป็นมาตรฐานสากล
คณะวิจัย มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา จึงได้ขอรับเงินสนับสนุนจาก วช.ในรูปของทุนวิจัยเพื่อการนี้ พร้อมกันนี้มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลายังได้จัดงบประมาณสมทบจำนวนหนึ่งสำหรับปรับปรุงอาคารที่กองทัพภาคที่ 4 สร้างไว้ เป็น "ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจสร้างสรรค์ตามศาสตร์พระราชาเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์" หรือ ศศส. หนุนเสริมงานและกิจกรรมที่ วช.ให้การสนับสนุน และจะใช้ ศศส.เป็นกลไก หรือแกนในการประสานและสร้างประโยชน์ร่วมระหว่างภาครัฐโดยเฉพาะท้องที่และท้องถิ่นกับประชาชน หรือสมาชิกของชุมชนปิยะมิตรโดยรวม
งบประมาณของ วช.และ มรย.จะถูกใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดและมั่นใจเป็นอย่างยิ่งว่า โครงการและกิจกรรมที่ทำขึ้นจะกระตุ้นให้เกิดการ "สร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้และลดรายจ่าย" ของสมาชิกชุมชนปิยะมิตร 1 และจะใช้รูปแบบและวิธีการบริหารจัดการที่พัฒนาขึ้นเป็นต้นแบบในการต่อยอดและยกระดับการบริหารจัดการชุมชนปิยะมิตรที่เหลืออีก 4 แห่ง รวมถึงชุมชนอื่นๆ ที่สนใจ
คณะวิทยาการจัดการ มรย. ทำงานข้ามศาสตร์และเกาะเกี่ยวกับภาคี ตลอดจนผู้มีส่วนได้ส่วนเสียและมั่นใจว่า กิจกรรม รวมถึงภารกิจการวิจัยทุกชิ้นงานมีลักษณะแตกต่างและไม่มีอยู่เดิมในพื้นที่ เช่น การร่วมมือกับมหาวิทยาลัยแม่โจ้ จังหวัดเชียงใหม่ และชุมชน ร่วมกันคิดและตกลงร่วมกันแปรรูปก่อนที่จะสกัด "เห็ดหลินจือดำ" ซึ่งเป็นเห็ดเฉพาะถิ่นตามธรรมชาติที่ขึ้นเฉพาะบริเวณรากไผ่ที่ระดับความสูง 1,000 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล และเติบโตอยู่ในบริเวณที่มีอุณหภูมิอยู่ระหว่าง 15 -20 องศาเซลเซียส อีกทั้งเก็บได้เพียงปีละครั้งระหว่างเดือนกรกฎาคม-สิงหาคมของทุกปี
เป็น "อาหารเสริม" เฉพาะทางโดยเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ทันสมัย รวมทั้งผลิตภัณฑ์ที่จะพัฒนาขึ้นเป็นผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีจำหน่ายในท้องตลาดมาก่อน และขณะนี้อยู่ระหว่างการทดสอบทางเคมีและกายภาพ รวมถึงการทดสอบทางจุลชีววิทยา การทดสอบความพึงพอใจในการใช้ควบคู่ไปกับการทดสอบประสิทธิภาพและการทดสอบความเป็นพิษ ตลอดจน การเตรียมขออนุญาตจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและการทำบรรจุภัณฑ์เพื่อการผลิตและจัดจำหน่ายให้กับผู้บริโภค"
ผศ.ดร.นันทรัตน์ นามบุรี กล่าวทิ้งท้ายว่า ผลผลิต (outputs) ผลลัพธ์ (outcomes) และผลกระทบ (impacts) ของทุกโครงการจะถูกนำมาคำนวณกลับเป็นตอบแทนที่เป็นตัวเงิน (ROI)และผลตอบแทนทางสังคม (SROI) จากการลงทุน
"มั่นใจเป็นอย่างยิ่งว่า ทั้ง 3 โครงการ ซึ่งมีการนำศาสตร์พระราชาในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 และพระบรมราโชบายในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 มาประยุกต์ใช้เป็นต้นแบบและต่อยอดภายใต้บริบทและเงื่อนไขที่มีอยู่ของพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ตลอดจนเงื่อนไขของความปรกติใหม่ (new normal) ที่ชุมชนกำลังเผชิญและก้าวข้ามไปสู่ความปรกติบทต่อไป (next normal)" คณบดีคณะวิทยาการจัดการ มรย. กล่าว
(โปรดกดถูกใจเพจด้านล่าง เพื่อติดตามข่าวสารบนเว็บไซต์ edunewssiam.com)
