สกสค.ยัน“พิมพ์แบบเรียน โปร่งใสไม่มีฮั้ว” อิงสพฐ. กำหนดราคา-สสวท.สเปกกระดาษ ดึง “สวนดุสิต” ตัวตึง ติดตาม-ประเมินจัดส่ง

เมื่อวันที่ 26 มีนาคม 2567 องค์การค้าของสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมสวัสดิการและสวัสดิภาพครูและบุคลากรทางการศึกษา (สกสค.) แถลงข่าวกรณี ลงนามความร่วมมือกับ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) และมหาวิทยาลัยสวนดุสิต ในการติดตามและประเมินผลการผลิต จัดจำหน่ายและขนส่งหนังสือเรียนขององค์การค้า ประจำปี 2567

ขณะที่ บริษัทรุ่งศิลป์การพิมพ์ (1997) จำกัด ยังคงเดินหน้าทำหนังสืออุทธรณ์ผลการจัดซื้อจัดจ้างฯ ไปยังกรมบัญชีกลาง โดยขอให้มีคำสั่งยกเลิกการประกวดราคาจ้างพิมพ์หนังสือแบบเรียน ปีการศึกษา 2567 ทั้งหมด และขอให้มีการประกวดราคาใหม่

นายพัฒนะ พัฒนทวีดล รองเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (กพฐ.) ในฐานะรักษาการผู้อำนวยการองค์การค้าของ สกสค. เปิดเผยว่า องค์การค้าฯ ของ สกสค.ได้มอบนโยบายให้แต่ละโรงพิมพ์ไปจัดทำแผนการผลิต โดยกำหนดเป้าหมายให้โรงพิมพ์ผลิตหนังสือให้ได้ร้อยละ 45 หรือประมาณ 11.5 ล้านเล่ม ให้เสร็จก่อนช่วงวันสงกรานต์

“ปกติจะมีการประกาศTOR ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน แต่ปีนี้ติดเงื่อนไขว่าการตรวจต้นฉบับยังไม่เสร็จ เนื่องจากมีการปรับปรุงเนื้อหารูปภาพซึ่งเป็นกระบวนการของสำนัก สวก. สพฐ. ซึ่งเป็นต้นน้ำ และนโยบายของว่าที่ร้อยตรี ธนุ วงษ์จินดา เลขาธิการ กพฐ. คือ ต้องการให้ทุกสำนักพิมพ์ได้รับต้นฉบับพร้อมกัน”

จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมใช้วิธีการจัดซื้อจัดจ้างโดยการคัดเลือกไม่ได้ e-bidding

ซึ่งการผลิตหนังสือเรียนตามยอดที่โรงเรียนได้สั่งจองไว้ให้แล้วเสร็จ ต้องภายในวันที่ 1 พ.ค.67 เพื่อกระจายไปยังโรงเรียนให้ทันเปิดภาคเรียนที่ 1 โดยเชื่อมั่นว่า โรงเรียนที่สั่งซื้อหนังสือตามปฏิทินการศึกษาจะได้รับหนังสือทันก่อนเปิดภาคเรียนที่ 1 ในวันที่ 14 พ.ค.อย่างแน่นอน

ส่วนกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างพิมพ์หนังสือเรียน ประจำปี 2567 ขององค์การค้าของ สกสค.ที่ถูกเอกชนรายหนึ่งร้องเรียนว่า การประกวดราคาจ้างพิมพ์หนังสือแบบเรียนฯ ดังกล่าว มีลักษณะปิดกั้น ไม่โปร่งใส เข้าข่ายล็อกสเปก ฮั้วประมูล และไม่เป็นธรรม ก่อให้เกิดผลเสียต่อภาครัฐ พร้อมทั้งขอให้มีการสอบสวน และหากพบการกระทำผิด ขอให้มีการลงโทษผู้กระทำผิดและผู้สนับสนุนการกระทำผิดทุกรายตามกฎหมาย นั้น

ซึ่งได้ไปหารือกับกรมบัญชีกลางแล้ว กรมบัญชีกลางก็ตอบมาว่า สามารถทำได้ โดยหา 3 บริษัทหรือ 3 สำนักพิมพ์ มาดำเนินการจัดซื้อจัดจ้าง แต่เราก็หามาได้ถึง 19 สำนักพิมพ์ ทั้งภาครัฐและเอกชน มีระยะเวลาจำกัด 55 วัน ต้องพิมพ์หนังสือให้เสร็จ คือตั้งแต่วันที่ 21 มีนาคม ถึง 14 พฤษภาคม ซึ่งเป็นนโยบายของ พล.ต.อ.เพิ่มพูนชิดชอบ รมว.ศึกษาธิการ ถือว่า เป็นโจทย์ที่ยากที่สุด

จึงต้องไปทำไทม์ไลน์กับสำนักพิมพ์ว่า จะต้องเสร็จภายในกำหนด ส่วนที่มีบางสื่อระบุว่า การดำเนินการครั้งนี้ ใช้งบประมาณแผ่นดิน องค์การค้าฯ ขอยืนยันว่า ไม่ได้ใช้งบแผ่นดินซึ่งเป็นภาษีของประชาชนแม้แต่บาทเดียว เราเป็นหน่วยงานในสังกัดภาครัฐ รวมถึงไม่ได้รับเงินสนับสนุนจากหน่วยงานแม่ (สกสค.) แม้แต่บาทเดียวเช่นกัน ต้องหากินด้วยตัวเองเป็นเงินของเราเองทุกบาททุกสตางค์

ยืนยันว่า หลังจากที่ได้รับการร้องเรียนจาก ทั้งในส่วนของ สกสค.ก็ได้มีการตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริง และรายงานในทุกประเด็นที่มีการร้องเรียน ถึง รมว.ศึกษาธิการ ได้มีการตั้งผู้ตรวจสอบจากภายนอกเพื่อตรวจสอบข้อเท็จจริงแล้ว เช่นกัน

นายภกร รงค์นพรัตน์ รองผู้อำนวยการองค์การค้าของ สกสค. กล่าวว่า ที่ผ่านมา เราได้ชี้แจงถึงเรื่องนี้มาตลอด โดยให้เหตุผลที่ต้องกำหนดการจัดซื้อจัดจ้างโดยวิธีการคัดเลือก เนื่องจากมีระยะเวลาดำเนินการจำกัด จากการที่ สพฐ. มีการปรับปรุงต้นฉบับเปลี่ยนแปลงหนังสือแบบเรียนปีการศึกษา 2567

จึงมีเหตุจำเป็นจะต้องดำเนินการโดยวิธีคัดเลือก คาดว่าจะต้องใช้เวลาดำเนินการประมาณ 78 วัน ถ้าใช้วิธี (e-bidding) จะทำให้ผลิตไม่ทันเวลาการเปิดภาคเรียน จะส่งผลกระทบกับนักเรียน ครู โรงเรียน สถานศึกษาและระบบบริหารการศึกษา

แต่หากใช้ วิธี e-bidding จะทำให้ผลิตไม่ทันเวลาการเปิดภาคเรียน รวมถึงการแบ่งแบบเรียนออกเป็น 30 กลุ่มเพื่อกระจายความเสี่ยงในการผลิตให้ทันเปิดภาคเรียน และเปิดให้มีการแข่งขันราคากันอย่างโปร่งใส ซึ่งได้ปฏิบัติตาม พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐพ.ศ.2560 และระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.2560 ถูกต้องทุกประการ

รวมทั้งได้ผ่านการหารือกับทางกรมบัญชีกลางแล้ว ขณะเดียวกันก็ได้เชิญชวนสำนักพิมพ์ทั้งภาครัฐและเอกชนถึง 19 แห่ง มาร่วมในการคัดเลือก ซึ่งการกำหนดแบ่งกลุ่มแบบเรียน 151 รายการเป็น 30 กลุ่มนั้น ก็ไม่ทราบล่วงหน้าว่า จะมีผู้ยื่นใยทุกรายการหรือไม่ แต่ก็มีความเชื่อมั่นลึก ๆ ว่า การแบ่งกลุ่มเช่นนี้จะทำให้การผลิตหนังสือได้ทันตามกำหนด

นายภกร กล่าวอีกว่า ทั้งนี้เป็นที่น่าสังเกตว่า ผู้ร้องได้ร้องเรียนเรื่องดังกล่าวมาตั้งแต่ปี 2566 จนถึงปัจจุบัน เฉพาะการจัดซื้อจัดจ้างพิมพ์แบบเรียนปี 2567 มีการร้องเรียนมาถึง 17 ฉบับในระยะเวลา 18 วัน ระหว่างวันที่ 27 ก.พ.-15 มี.ค.67 ทุกครั้งจะขอให้ยกเลิกประกาศทีโออาร์ ซึ่งองค์การค้าของ สกสค.

ตนก็ไม่เข้าใจว่ามีสาเหตุมาจากอะไร และไม่สามารถยกเลิกทีโออาร์ได้ เพราะจะทำให้จัดพิมพ์แบบเรียนไม่ทัน ซึ่งจะส่งผลกระทบกับนักเรียน ครู โรงเรียน สถานศึกษาและระบบบริหารการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ส่วนการร้องให้ยกเลิกทีโออาร์นั้นจะมีผู้ใดได้รับประโยชน์หรือไม่ ตนไม่สามารถตอบได้

“สำหรับโรงพิมพ์ที่ร้องเรียนเรื่องดังกล่าว ได้งานไปทั้ง 30 รายการจาก 30 กลุ่ม ที่ยื่นเสนอราคารวมกว่า 5 ล้านเล่ม และก็ได้เข้ามาทำสัญญากับองค์การของ สกสค. เมื่อวัน 20 มี.ค.67 โดยยอมรับเงื่อนไขทั้งหมดเช่นเดียวกับโรงพิมพ์ที่ได้รับการคัดเลือกอื่น ๆ  แต่ผู้ร้องก็ยังมีการยื่นอุทธรณ์เข้ามา

ซึ่งตามหลักแล้วผู้ชนะการคัดเลือกจะไม่สามารถยื่นอุทธรณ์ได้ องค์การค้าก็ไม่เข้าใจเหตุผลเหมือนกัน นำประเด็นนี้มาโจมตีด้วยเหตุผลใด โดยเราจะทำหนังสือตอบกลับไปยังผู้ร้องเร็วๆนี้” นายภกร ระบุ

เมื่อผู้สื่อข่าวย้อนกลับถามว่า ทางผู้ร้องเรียนระบุว่า การแบ่งกลุ่มแบบเรียนเป็น 30 กลุ่ม ๆ ละ 5-6 รายการ โดยให้แต่ละบริษัทสามารถยื่นประกวดราคาได้เพียง 1 รายการต่อกลุ่ม เข้าข่ายการกีดกันและอาจมีการฮั้วประมูล เนื่องจากมีกลุ่มบริษัทที่ยื่นเสนอราคาแบบไม่ชนกันเลย รวมทั้งยื่นราคาต่ำกว่าราคากลางเพียงเล็กน้อยเท่านั้น

นายภกร กล่าวว่า การแบ่งกลุ่มเป็นการกระจายความเสี่ยงในการผลิต เพื่อไม่ให้แต่ละโรงพิมพ์ต้องผลิตเกินกำลัง ไม่ใช่การกีดกันแต่อย่างใด ส่วนในเรื่องราคา หรือบริษัทไหนจะยื่นรายการใดบ้างนั้น องค์การค้าของ สกสค.ไม่อาจเข้าไปแทรกแซงได้ เป็นสิทธิ์ของทางผู้ยื่นเสนอราคา

ซึ่งเท่าที่ตรวจสอบจากคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาฯ ก็มีการยื่นเสนอราคาเป็นปกติ โดยมีการยื่นในรายการที่ตรงกัน ไม่ได้ไม่ชนกันเลยอย่างที่ถูกกล่าวหาว่า ฮั้วกันแต่อย่างใด

ทั้งนี้รายละเอียดต่าง ๆ ยินดีที่จะเปิดเผยทั้งหมด แต่ขอไปตรวจสอบข้อกฎหมายให้แน่ชัดก่อนว่า เปิดเผยได้หรือไม่ และจะกระทบสิทธิ์ของผู้เข้าร่วมเสนอราคาหรือไม่ด้วย

ส่วนข้อกล่าวหากรณีการล็อกสเปกกระดาษนั้น นายภกรชี้แจงว่า องค์การค้าของ สกสค. ไม่ได้กำหนดสเปกเอง แต่การเลือกใช้กระดาษของแบบเรียนที่ได้รับการอนุมัติจาก สสวท. ซึ่งเป็นเจ้าของต้นฉบับ ไม่ได้เป็นผู้กำหนดสเปคของกระดาษโดยพลการ และ สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สังกัด สพฐ. ได้อนุมัติให้ใช้ และกำหนดราคาจำหน่ายหนังสือเรียน มาให้องค์การค้าฯ

ยิ่งไปกว่านั้น ในวันที่ทำสัญญา ผู้ร้องยังนำฝ่ายกฎหมายและนักข่าวจากสำนักข่าวแห่งหนึ่ง เข้ามาร่วมฟังการชี้แจงด้วย ซึ่งข้อกล่าวหากรณีการล็อคสเปคกระดาษที่เป็นข่าวนั้น องค์การค้าของ สกสค. ไม่ได้เป็นผู้กำหนดสเปกของกระดาษโดยพลการ และก็ไม่ได้มีการกำหนดว่าต้องซื้อจากแหล่งใด ทุกโรงพิมพ์ที่ได้รับการคัดเลือกสามารถซื้อกระดาษจากแหล่งใดก็ได้ เพียงแต่ต้องใช้ตรงตามสเปกที่กำหนดตามทีโออาร์

และกระดาษก็ไม่ได้ใช้เป็นปีแรก และก็ไม่ได้มีการกำหนดว่าต้องซื้อจากแหล่งใด ทุกโรงพิมพ์ที่ได้รับการคัดเลือกสามารถซื้อกระดาษจากแหล่งใดก็ได้ เพียงแต่ต้องขอให้ตรงตามสเปคที่กำหนดตาม TOR ซึ่งการสั่งกระดาษเข้ามารองรับงานพิมพ์ บริษัทกระดาษทุกๆบริษัททราบอยู่แล้วว่าในแต่ละปี องค์การค้าฯจะมีปริมาณการผลิตหนังสือเรียนเท่าไหร่

ดังนั้นบริษัทที่ประสงค์จะขายกระดาษให้กับโรงพิมพ์เพื่อจัดพิมพ์หนังสือขององค์การค้าฯสามารถวางแผนสต๊อกกระดาษเพื่อใช้ในการผลิตหนังสือเรียนได้ ซึ่งเป็นเรื่องของการทำธุรกิจ

”องค์การค้าฯ มุ่งเน้นผลิตหนังสือเรียนให้ทันเปิดเทอม เน้นคุณภาพ ราคาถูก รวมทั้งประหยัดงบประมาณของรัฐ ดังนั้น องค์การค้าฯ จะไม่ยอมให้ใครมาหวังผลประโยชน์จากการผลิตหนังสือเรียน หรือมาทำร้ายเด็กนักเรียน ซึ่งเป็นความหวังของชาติอย่างแน่นอน “นายภกร กล่าว

และว่า เมื่อปี 2566 มีหนังสือร้องเรียนมาถึงองค์การค้าฯทั้งหมด 7 ฉบับ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ยกเลิก TOR ยกเลิกการประกวดราคา และปีนี้มีหนังสือร้องเรียนให้ยกเลิก TOR ถึง 17 ฉบับในเวลา 18 วัน (วันที่ 27ก.พ.-18 มี.ค.) ซึ่งถ้าต้องยกเลิก TOR ตามที่ร้องเรียน ก็คือกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างจะต้องยืดเยื้อออกไป การจัดพิมพ์หนังสือเรียนก็จะไม่ทันตามกำหนด

ฉะนั้นยืนยันว่าสิ่งที่ทำเพื่อให้เด็กไม่ขาดโอกาสได้สิ่งที่ดีที่สุดและมีประโยชน์ ดังนั้น สำนักพิมพ์ที่ได้รับการคัดเลือกให้พิมพ์หนังสือเรียนให้กับองค์การค้าฯ ที่ได้ลงนามสัญญาเรียบร้อยแล้ว เมื่อวันที่ 20 มี.ค. 2567 องค์การค้าฯ จะเร่งดำเนินการผลิตและจัดส่งหนังสือแบบเรียนให้ทันก่อนเปิดเทอมแน่นอน

#กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าว edunewssiam ได้ที่นี่ 

https://www.facebook.com/edunewssiamfanpage